BÊNH XƠ ĐEN TRÊN MÍT

Kính chào quý bà con, cây mít thái siêu sớm hiện đang là cây trồng chủ lực của nhiều vùng trên cả nước nhờ vào đặc tính dễ trồng, nhẹ chi phí đầu tư. Thời gian qua, cây mít thái siêu sớm đã mang lại thu nhập đáng kể cho bà con nông dân. Chúng không chỉ vượt trội về năng suất, chất lượng ngon mà còn có tính thích nghi rộng, có thể sinh trưởng ở những vùng đất nghèo dinh dưỡng hoặc ở nơi có điều kiện khắc nghiệt. Tuy nhiên trên cây mít siêu sớm lại có một chứng bệnh gây thiệt hại về năng suất, chất lượng mít khiến nhà vườn đau đầu trong suốt thời gian qua, đó là hiện tượng xơ đen.

Hiện tượng xơ đen rất phổ biến trên cây mít siêu sớm. Hiện tượng xơ đen làm cho trái méo mó, làm giảm chất lượng và độ ngọt trái làm thiệt hại nặng nề cho các nhà vườn. Hiện tương này thường xuất hiện vào mùa mưa, mùa khô tương đối ít. Mít ra hoa vào tháng 5 âm lịch trở đi thì có hiện tượng xơ đen. Nguyên nhân được xác định do vi khuẩn Pantoea stewartii gây ra. Vi khuẩn xâm nhập vào trái theo nước mưa qua 2 con đường:  Thứ nhất, khi có nước mưa, vi khuẩn sẽ theo nướm của hoa khi vươn ra ngoài thụ phấn xâm nhập vào trái, đi vào vòi nhụy và đến bầu noãn. Tại đây, vi khuẩn phát triển và làm cho múi không thụ tinh được, hạt bị lép. Nếu khi vi khuẩn vào sau khi đã thụ tinh thì làm cho hạt non bị hư và chuyển thành màu đen. Ngoài ra, còn một đường xâm nhập thứ 2 giúp vi khuẩn có thể đi vào trái là khe hở giữa các múi mít. Do hình dạng bên ngoài của mít lồi lõm nên vị trí lõm sẽ là nơi chứa nước mưa, có độ ẩm cao là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Ngoài ra, một số tác nhân trung gian như côn trùng cắn phá tạo vết thương cho vi khuẩn xâm nhập, do vườn không thông thoáng, ẩm độ cao. Một nguyên nhân nữa cũng được cho là gây ra hiện tượng mít xơ đen vào mùa mưa là do thiếu Canxi. Mưa nhiều gây thiếu hụt Canxi trong đất và cây mít hấp thu kém.

Biểu hiện bên ngoài của mít bị xơ đen không có gì khác biệt so với trái bình thường. Tuy nhiên, bên trong cuống trái xuất hiện màu nâu đen chạy dọc theo các mạch dẫn truyền. Trên cuống trái xuất hiện các đốm màu nâu nhạt và lan rộng dần, sần sùi khi bệnh nặng. Trên bề mặt xơ xuất hiện các đốm nâu, nâu đen. Khi bệnh nặng, các xơ và múi gần như dính lại vơi nhau. Trái mít bị xơ đen gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà vườn do không xuất bán được.

Về thời vụ, do vi khuẩn phát triển mạnh trong những tháng mưa nhiều như tháng 7, 8, 9, 10 hàng năm, nên nhà vườn cần hạn chế để trái trong thời gian này. Khi xử lý ra hoa, người trồng nên tỉa bớt các cành tăm để tạo độ thông thoáng cho cây. Ngoài ra, nên tuyển lựa những trái hình trụ, gai đều, cuống mập và tỉa bớt những trái méo mó, có cuống dị dạng, vì những trái này cho năng suất thấp và có nguy cơ nhiễm bệnh cao. Để khắc phục hiện tượng này một cách hiệu quả, có nhiều biện pháp được áp dụng. Đầu tiên, khắc phục bằng biện pháp thủ công: Theo kết quả nghiên cứu của PGS.TS Lê Văn Bé – Trường Đại học Cần Thơ, sử dụng ly nhựa để bao quanh hoa cái lúc chưa nhận phấn dẫn đến hiện tượng xơ đen giảm đáng kể. Theo kết quả thí nghiệm thì bao hoa cái chỉ có 12% trái bị xơ đen, còn trái đối chứng không bao bị xơ đen đến 69%. Nhưng thí nghiệm này làm cho trái méo mó vì không được thụ tinh. Sau đó, ông lại dùng miếng nilon làm mái che, tránh nước mưa tiếp xúc hoa cái. Ở thí nghiệm này, có 13% trái bị xơ đen, trái tròn đều, hình dáng đẹp do được thụ phấn hoàn toàn. Tuy nhiên, biện pháp này theo nhận xét của các nhà vườn đã thử nghiệm thì tốn kém và kỳ công, dù kết quả mang lại hiệu quả cao. Khắc phục bằng biện pháp hóa học, sử dụng các hoạt chất đặc trị vi khuẩn như Copper Oxychloride, Kasugamycin, … phun  vào toàn cây, đặc biệt vào cuống và mầu trái, phun ít nhất 3 lần vào các thời điểm: có cựa gà, trước và sau khi ra trái. Khi phun cần chú ý tránh thời gian hoa nỡ vì ảnh hưởng đến khả năng thụ phấn của hoa. Khắc phục bằng biện pháp sinh học, cũng phun như thuốc hóa học nhưng thay vào đó, sử dụng các chế phẩm sinh học có bổ sung vi sinh đối kháng vi khuẩn như: Trichoderma spp., streptomyces spp.,… để ức chế vi khuẩn Pantoea stewartii phát triển.

Trong quá trình cây mít đang ra hoa và nuôi trái vào mùa mưa, bà con nên bổ sung thêm Canxi phun lên toàn bộ lá và hoa trái sẽ giúp ngăn ngừa bệnh xơ đen. Canxi giúp cho vách tế bào dày và cứng, tăng cường sức đề kháng cho cây, hạn chế nứt trái, vết thương ở vỏ tránh vi khuẩn xâm nhập. Sản phẩm Cantrac của Phân bón Tứ Quý là một sản phẩm chất lượng giúp cung cấp Canxi nhanh chóng và kịp thời cho cây, hạn chế nứt trái, nám trái, thối trái và bông ruột do thiếu Canxi. Tăng cường sức đề kháng của cây với thời tiết bất lợi, hạn chế sâu bệnh. Sáng trái, chắc trái, to và nặng cân, tăng năng suất và chất lượng nông sản. Cùng với đó, sản phẩm còn được bổ sung thêm vi lượng Bo, giúp hấp thu Canxi tốt hơn do sự tương tác của Canxi và Bo ở cây trồng. Bo còn giúp gia tăng sức sống hạt phấn, khả năng tung phấn của hoa đực giúp thụ phấn tốt hơn.

Hướng dẫn sử dụng sản phẩm Cantrac: