Sơ lược về nguyên tố Bo: Bo là nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu đối với cây trồng. Ngày nay trên 70 quốc gia đã được phát hiện tình trạng thiếu Bo ở hầu hết các loại cây trên nhiều loại đất. Phân Bo cũng đã được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Ở VN, kết quả nghiên cứu trong đất cho thấy có tới 78% các loại đất nghèo Bo. Nhìn chung, sự thiếu Bo trong đất thường xảy ra trong những điều kiện như :

- Những vùng có khí hậu nóng, ẩm, mưa nhiều (do Bo là nguyên tố dễ bị rữa trôi)

- Đất chua phát triển trên đá phún xuất, đất có pH < 4. Đất phát triển trên đá vôi.

- Đất có kết cấu thô, đất thoát nước tốt như đất dốc, đất cát, đất có hàm lượng hữu cơ thấp.

Bà con cũng nên biết Canxi là nguyên tố tương tác mạnh với Bo, nhu cầu Bo của cây thấp khi cây thiếu Canxi. Ngược lại, Ka-li là nguyên tố đối kháng với Bo, nếu bón quá nhiều Ka-li sẽ ức chế cây hút Bo dẫn đến sự thiếu hụt Bo và làm giảm năng suất cây trồng.

Vai trò của Bo trong cây:

- Bo rất cần thiết cho quá trình phân chia tế bào và quá trình thụ phấn của cây. Giúp sự hình thành và phân hoá mầm hoa, tăng cường sức sống hạt phấn, tăng tỷ lệ đậu trái, giúp giảm rụng hoa và trái non.

- Bo có liên quan đến quá trình tổng hợp Protein, Lipid, làm tăng hàm lượng đường và các Vitamin trong củ, quả, ngăn ngừa sự thối rữa, giúp bảo quản nông sản được lâu sau thu hoạch.

- Bo ảnh hưởng đến sự hấp thu và sử dụng canxi, đồng thời giúp điều chỉnh tỷ lệ K/Ca trong cây.

Các kết quả nghiên cứu trên thế giới và trong nước đều cho thấy khi bón Bo vào gốc hoặc phun Bo qua lá đã làm gia tăng năng suất các loại cây trồng từ 6 - 48%, cải thiện chất lượng và màu sắc của nông sản.

Kết quả phun Rosabor trên giống nho đỏ 3 tuổi tại huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận với nồng độ 0,15% ở công thức phun 4 lần vào các giai đoạn sau cắt cành 15 ngày, 25 ngày, trước ra hoa 7 ngày và khi có trái non đã làm cây nho phát triển cành lá nhanh hơn, mau thành thục để ra hoa-trái đồng loạt, cho thu hoạch sớm trước 8 ngày, nho ngọt hơn và năng suất tăng rõ rệt đến 57,7% so với đối chứng không phun, tăng 23,5% so với công thức có phun Atonik.

Triệu chứng thiếu Bo ở cây trồng:

- Bo là nguyên tố ít di động nên triệu chứng thiếu Bo thường xuất hiện ở các bộ phận non của cây. Ban đầu đỉnh sinh trưởng chùn lại, dần dần chết khô. Các lá non thường bị biến dạng, gấp nếp và mỏng với màu xanh nhạt đến mất màu. Trên bề mặt lá thường có những đốm nhỏ màu vàng trắng. Đôi khi đỉnh sinh trưởng bị chết làm cây mọc nhiều chồi bên giống như cây bụi.

- Lá già có kết cấu dày, đôi khi cong lên và dòn.

- Hoa ít hoặc không hình thành, rễ còi cọc.

- Hoa-trái dễ bị thối và rụng non.

- Bệnh “Ruột nâu” xuất hiện ở cây có củ đặc trưng bởi những đốm thẩm màu.

- Các loại quả như táo có triệu chứng xốp bên trong và bên ngoài.

Cụ thể một vài triệu chứng thiếu Bo trên cây trồng như:

- Cam thiếu Bo: Trên lá xuất hiện những đốm vàng rải rác. Trên vỏ trái xuất hiện những đốm nâu, lõi to, lệch tâm, có quầng thâm đen quanh lõi.

- Bông vải thiếu Bo: Trái bị thối đen không nở được, đài hoa rụng sớm.

- Súp-lơ thiếu Bo: Lõi bị thâm đen, bông và cuống bông bị thối, lá rụng nhiều.

- Cà phê thiếu Bo: Cành trơ trọi, chồi non chết khô.

- Bắp (ngô) thiếu Bo: Trái bắp nhỏ có hình đuôi chuột, hạt ít.

- Đu đủ thiếu Bo: Trái biến dạng, xù xì.

K.s Phạm Công Khải